De finale van de Grand Prix in het Zweedse Luleå eindigde in een slagveld. Onverwacht was dat niet, want de voortekenen van een zware koers waren er al. Kou, mist en wind maakten van de Sea Ice Classic over 200 kilometer een ware beproeving, die ook van de mannen van Team Essent de tol eiste. Chiel Smit doorstond de test uiteindelijk het beste. Hij werd achtste.

De laatste natuurijswedstrijd van het seizoen liet een spoor van ellende achter in het peloton. Waar je ook keek, overal zag je rijders die de strijd met de elementen én met de afstand hadden verloren. Kapot en gehavend zochten ze de kant op, een snel uitdunnend peloton achterlatend. Uiteindelijk haalde slechts een derde van de gestarte schaatsers het einde. Dat zegt doorgaans voldoende.

Ook Marathonteam Essent ontsnapte niet. Voornaamste slachtoffer was Harm Visser, aan de koers begonnen als de leider in het klassement van de Grand Prix op natuurijs. Visser was actief, attent en maakte een goede indruk. Hij slaagde er zelfs in haast eigenhandig een flink gat naar een vroeg ontsnapte kopgroep van vier dicht te rijden.

“We zaten er op een zeker moment in de wedstrijd goed bij”, blikte Chiel Smit terug. Hij was zelf even de connectie met de groep van Visser verloren, maar kwam goed terug. “Op het moment dat ik aansloot bij Harm, hebben we even overlegd. We hadden vooral te maken met de mannen van A-ware en Reggeborgh die aan de voorkant aanvallen pleegden en een spelletje speelden. In zo’n situatie komen wij met drie man mensen tekort.”

Visser haalde uiteindelijk ook niet het einde. De Fries viel weer hard, en opnieuw op de knie die het dit seizoen al zo zwaar te verduren heeft gehad. Daarnaast had Visser veel last van de kou. “Misschien iets te weinig kleding aan”, dacht Peter de Vries. “Maar hij heeft ook alles gegeven in de wedstrijd.” Dat bleek toen Visser naar de kant moest. Hij was kapot, uitgeput en probeerde zichzelf weer op te warmen in het verwarmde onderkomen van de media, waar uiteindelijk ook de aanwezige medische staf zich over Visser ontfermde. Het duurde een tijdje, maar in de loop van de middag werd Visser toch weer warm. Al sudderde de impact van de inspanningen nog lang na.

Zo werd Smit de meest vooruitgeschoven man van Essent, want ook Homme Jan de Groot kon het niet bolwerken. Hij was juist de man die bij het krieken van de dag nog met een goed gevoel het ijs op stapte. “Ik voelde me vanochtend hartstikke goed”, erkende De Groot. “Ik had er ook heel veel zin in. Maar in de koers merkte ik al snel dat het niet zo makkelijk kwam. Je probeert dan steeds aan te haken, maar uiteindelijk viel ik uit de groep. Je rijdt dan nog wel door, maar vraag je soms wel af waarvoor. Ik hoopte aanvankelijk nog bij een groep te komen, maar na twee rondjes kwam het besef dat ook dat niet meer ging gebeuren.”

De Groot dwong vervolgens wel respect af door moederziel alleen door te gaan. De wereld om hem heen bestond louter uit sneeuw, ijs en mist, een haast surrealistisch beeld. “Ik kon maar een paar honderd meter ver kijken, en zag dan eigenlijk nog niks. Met het verstand op nul ben ik verder gereden tot ik last kreeg van mijn hamstring. Dat was het sein om uit te stappen. Echt jammer dat het zo moest eindigen.”

Hij zag vanaf de kant hoe Smit zich staande hield in het haast tot een minimum uitgedunde pelotonnetje, maar die zag de kansen op de overwinning uiteindelijk ook uit zicht verdwijnen. “Er ontstond een kopgroep van vijf en later drie. Daar kon ik op dat moment niet meer bij komen. Balen natuurlijk, want je start zo’n wedstrijd altijd met het idee mee te doen om de overwinning. Maar dar zat er dus niet in. Dan rijd je wel verder, maar is er niets meer te halen. Vijf ronden voor het einde vond ik het ook niet heel leuk meer. En een achtste plek is dan misschien nog wel wat, maar zoals gezegd: daar kom je niet voor.”